5.เงาอดีตใต้ม่านชา

แดดอ่อนยามสายส่องลอดผ่านกิ่งหลิวระย้า สาดลงบนถนนหินที่ทอดยาวผ่านหมู่บ้านโบราณ

หลี่เจิ้นเดินนำคณะนักวิจัยผ่านตรอกซอยเก่าแก่ พร้อมอธิบายประวัติศาสตร์ที่ผูกโยงกับทุกก้อนหินและลายกระเบื้องใต้เท้า

> “ในยุคราชวงศ์ฮั่นตะวันออก — ค.ศ. 25 ถึง 220 — เมืองหลวงของอาณาจักรตั้งอยู่ที่ลั่วหยาง...”

เขาเอ่ยเสียงชัดเจน ไม่ต้องใช้เอกสารใด ๆ ประกอบ ราวกับเรื่องเล่าเหล่านั้นคือส่วนหนึ่งของชีวิตเขาเอง

“ยุคนี้เจริญรุ่งเรืองทั้งทางเศรษฐกิจและวัฒนธรรม เป็นยุคที่ขุนนาง นักปราชญ์ และบัณฑิตมีบทบาทสูง... แต่ในเงาของความรุ่งเรืองก็มีความแตกแยกภายในค่อย ๆ กัดกินจากราก”

ทุกคนฟังอย่างตั้งใจ วาโยเดินเงียบ ๆ อยู่ท้ายแถว แต่ตาเธอมองไปทุกมุม เหมือนกำลังมองหาความทรงจำที่หล่นหาย

> “ท้ายที่สุด ราชวงศ์ฮั่นล่มสลายในปี ค.ศ. 220 — โจโฉเข้ายึดอำนาจ ก่อตั้งราชวงศ์วุ่ย

นับจากนั้น...ยุคสามก๊กก็เริ่มต้น”

เขาหยุดหน้าแผ่นหินสลักเก่าแล้วชี้ให้ดูสัญลักษณ์แสดงถึงการติดต่อกับชนเผ่าต่าง ๆ

“นี่คือหลักฐานที่แสดงถึงความสัมพันธ์ทางการทูตและการทหารของราชวงศ์ฮั่นกับอาณาจักรต่างถิ่น…

ทั้งหมดที่เราเห็นตรงนี้ ไม่ใช่แค่อิฐหิน แต่คือบันทึกที่มีชีวิต”

---

เที่ยงวัน คณะถูกพามาแวะพักที่ร้านอาหารเล็ก ๆ ท้ายหมู่บ้าน

ร้านไม้สองชั้นที่ดูธรรมดาแต่สะอาดสะอ้าน กลิ่นชาหอมอบอวลไปทั่ว

“ที่นี่...เจ้าของร้านสืบเชื้อสายจากพ่อครัวใหญ่ของบ้านโบราณเมื่อหลายร้อยปีก่อน” หลี่เจิ้นกล่าวยิ้ม ๆ “มีคนบอกว่า สูตรอาหารหลายจานยังคงเดิมตั้งแต่สมัยฮั่น”

ทุกคนนั่งประจำที่ พนักงานนำชามชาร้อนมาวางพร้อมข้าวต้มโบราณ เครื่องเคียงเรียงอย่างพิถีพิถัน

ในขณะที่ทุกคนกำลังลิ้มรส

เสียงฝีเท้าเบา ๆ ดังขึ้นจากด้านใน

ชายชราเดินออกมาอย่างช้า ๆ

ใบหน้าเต็มไปด้วยรอยย่นตามวัย แต่แววตายังคมกริบ

เขาดูมีอายุเกือบ 120 ปี — แต่ยืดตัวตรงและเดินได้มั่นคงเกินกว่าจะเรียกว่าชรา

เมื่อสายตาของชายชราเห็นหลี่เจิ้น

เขาหยุด แล้วยกมือขึ้นเล็กน้อย

> “คุณชาย…”

คำเรียกขานหลุดออกมาด้วยน้ำเสียงเต็มไปด้วยความเคารพ

ทุกคนในคณะเงียบลงโดยไม่รู้ตัว

หลี่เจิ้นรีบลุกขึ้น เดินเข้าไปประคองชายชราอย่างนุ่มนวล

> “คุณปู่ อย่าพูดแบบนั้นเลยครับ เดี๋ยวคนเขาจะงงกันหมด”

“นั่งก่อนเถอะ ผมพาเพื่อนมาทานข้าวหน่อย อยากให้ลิ้มรสของดีรุ่นคุณปู่”

ชายชราเพียงหัวเราะเบา ๆ ก่อนจะพยักหน้า

เมื่อหลี่เจิ้นพยุงปู่เดินกลับเข้าครัว วาโยหันไปมองพวกเขาโดยไม่ตั้งใจ

และในวินาทีนั้น…

สายตาของชายชราหันมาทางเธอ

เขาชะงักเล็กน้อย สีหน้าเปลี่ยน

ดวงตาสั่นไหว ราวกับเห็นเงาของใครบางคนจากอดีต

ชายชราหันไปมองหลี่เจิ้น

ราวกับต้องการถามบางอย่าง

แต่สุดท้ายกลับไม่พูดอะไรเลย

เขาเพียงพยักหน้าเบา ๆ

แล้วเดินต่อไป พร้อมแววตาที่เป็นประกาย…แปลกประหลาดและไม่อาจอธิบาย

---

วาโยนั่งนิ่ง มือสั่นเล็กน้อยขณะยกถ้วยชาขึ้นจิบ

เธอไม่ได้ยินบทสนทนารอบโต๊ะแล้ว

มีเพียงคำหนึ่งดังก้องในหัว

“คุณชาย...”

ชายชราเรียกหลี่เจิ้นว่า "คุณชาย"

ราวกับเขาไม่ใช่แค่ผู้เชี่ยวชาญทางประวัติศาสตร์

แต่เป็นใคร…ที่เคยมีชีวิตอยู่ในประวัติศาสตร์นั้นจริง ๆ

---